رابطه عدالت آموزشی و خشونت (مطالعه موردی: مدارس متوسطه دوم، ناحیه یک شهرکرد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جامعه‌شناسی، گروه مدیریت جهانگردی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد خوراسگان)، اصفهان، ایران

3 دانش‌آموخته کارشناسی مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد، ایران

چکیده

زمینه و هدف: جامعه جدید از جنبه‌‌‌‌‌‌های گوناگون دستخوش تغییر است و یکی از زمینه‌های مهم تغییر که تا حد زیادی بستر جامعه آتی را نیز معین می‌کند، عدالت آموزشی است. هدف این مطالعه، شناخت و اطلاع از وضعیت عدالت آموزشی و ارتباط آن با خشونت در میان دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم در شهرکرد بوده است.
 
روش و دادهها: مطالعه حاضر پیمایشی و توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری در این پژوهش، کلیه دانش‌آموزان ناحیه یک (متوسطه دوم) به تعداد 5075=N  و نمونه آماری منتخب بر اساس فرمول  کوکران 360 نفر بوده است که به شیوة تصادفی و از روش خوشه‌ای استفاده شده است. برای جمع‌‌آوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد خشونت و پرسشنامه محقق ساخته عدالت آموزشی استفاده شده است.
 
یافتهها: ضریب همبستگی بین تاکتیک‌های تعارض‌، کلامی-روانی و فیزیکی با عدالت توزیعی‌، رویه‌ای و تعامل در سطح 05/0≥p  معنی‌دار بوده است. مدل نهایی نشان داد که ضریب تأثیر عدالت آموزشی بر خشونت، 460/0- بوده است که در سطح 01/0 معنا‌دار بوده است.
 
بحث و نتیجهگیری: بنابراین بین تاکتیک‌‌های تعارض‌، کلامی-روانی و فیزیکی با عدالت توزیعی‌، رویه‌ای و تعاملی، رابطه معنی‌دار معکوس وجود دارد؛ یعنی هرچه عدالت در آموزش افزایش یابد، میزان خشونت در هر یک از سه بعد فوق کاهش می‌یابد.
 
پیام اصلی:  این تحقیق نشان داد که کاهش عدالت در آموزش منجر به افزایش خشونت در بین دانش‌آموزان می‌شود و با افزایش ابعاد عدالت‌آموزشی، خشونت در هریک از ابعاد خشونت فیزیکی،کلامی-روانی و تاکتیک‌های تعارض،کاهش می‌یابد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Relationship between Educational Justice and Violence (Case Study: Upper Secondary School in the City of ShareKord, Iran)

نویسندگان [English]

  • Sattar Sadeghi-Dehcheshme 1
  • Mahnaz Timourinejad 2
  • Elham Azadian 3
1 Assistant Professor of Sociology, Tourism Management Department, Shahrekord University, Shahrekord, Iran
2 PhD Candidate in Educational Management, Islamic Azad University (Khorasgan Branch), Isfahan, Iran
3 B.A. in Educational Management, Islamic Azad University, Shahrekord, Iran
چکیده [English]

Background and Aim: Modern societies are undergoing various changes, and one of the important areas of change is educational equity and justice. This study aims to explore the state of educational justice and its relationship with violence among secondary school students in Shahrekord, Iran.
 
Methods and Data: The study used survey method. The statistical population consisted of all upper secondary school students in district 1 in Shahrekord (N=5075). The sample was selected based on Cochran's formula. 360 people were randomly selected using cluster sampling technique. A standard violence questionnaire and a researcher-made questionnaire for educational justice were used for data collection.
 
Findings: The correlation coefficient between conflict, verbal-psychological and physical tactics with distributive, procedural and interactional justice was significant. (p > 0.05). The final model showed that educational justice had a negative effect on violence (-0.460), which was significant at the 0.01 level.
 
Conclusion: There is a significant inverse relationship between conflict, verbal-psychological and physical tactics and distributive, procedural and interactional justice. That is, as educational justice increases, the rate of violence in each of the above three dimensions decreases. This research shows that reducing educational justice leads to an increase in violence among students.
 
Key Message: This research shows that reducing educational justice leads to an increase in violence among students and that increasing the dimensions of educational justice decreases the rate of violence in each of the dimensions of physical, verbal-psychological violence and conflict tactics.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational justice
  • Violence
  • Students
  • Feeling of justice
  • Shahrekord
اکبری، رضا (1385)، ماهیت پرخاشگری، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
انصاری، مریم و رجبی، معصومه (1395). «تحلیلی بر مؤلفه‌های عدالت آموزشی از نظر جان راولز» ، هفتمین همایش ملی انجمن فلسفه تعلیم و تربیت.29و30 اردیبهشت 1395، دانشگاه شیراز.
بابایی، محبوبه و همکاران (1392). «عوامل و ریشه‌های خشونت در بین دانش‌آموزان دبیرستان آذر شهر»، مطالعات علوم اجتماعی ایران، سال 10 ش.4: 1-12.
بازرگان، زهرا؛ صادقی، ناهید و لواسانی، مسعود (1383). «خشونت کلامی از دیدگاه دانش‌آموزان دختر و پسر مدارس راهنمایی»، پژوهش‌های روانشناسی، 4: 7-29.
بازرگان، زهرا؛ صادقی، ناهید و لواسانی، مسعود (1382).«بررسی وضعیت خشونت کلامی در مدارس شهر تهران»، مقایسه نظرات دانش‌آموزان و معلمان، روانشناسی و علوم تربیتی، 10: 1-28.
برکوتیز، لئونارد (1372). «روان شناسی  اجتماعی»، ترجمة محمدحسین فرجاد، عباس محمدی، تهران: انتشارات اساطیر.
پورافکاری، نصرالله (1378). «پرخاشگری و فرهنگ»، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، 1-2: 13-28.
رضائیان، علی و رحیمی، فرج الله (1388).«بررسی تأثیر گذار عدالت رویه‌ای بر رفتار شهروندی سازمانی»،  چشمانداز مدیریت. 7(29): 69-87.
ریتزر، جورج (1380). نظریه‌های جامعهشناسی در دوران معاصر، (ترجمه محسن ثلاثی)،تهران، انتشارات علمی.
زارعی، مصطفی؛ منظمی‌تبار، جواد و اسدبگی، مهدی (1399). «عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به نزاع و خشونت بین فردی در بین جوانان 18-30 سال منطقه خضر و اسلام شهر همدان»،  دانش انتظامی استان همدان. دوره 5 ش.3: 129-152.
سلمانزاده، داوود (1393). «بررسی علل خشونت در بین دانش‌آموزان دوره متوسطه شهرستان آذرشهر و عوامل مؤثر بر آن»، مجموعه مقالات نخستین همایش ملی علوم تربیتی و روانشناسی.22 آذرماه 1393،اندیشه سازان مبتکران جوان مرودشت.
سلیمی، علی و داوری، غلامرضا (1386)، جامعهشناسی کجروی، پژوهشکده حوزه و دانشگاه قم.
شکاری، عباس، قیاسی، الهام و خاصه، سمانه (1392)، «جایگاه عدالت آموزشی در تحوّل نظام تعلیم و تربیت  ایران، چهارمین  همایش انجمن فلسفه تعلیم و تربیت مبانی فلسفی تحوّل در نظام آموزش و پرورش ایران، 8-9 خردادماه، دانشگاه فردوسی.
صادقی‌ده‌چشمه، ستار (1399). «پژوهش راهکارهای جلب و توسعه مشارکت‌های مردمی در حوزه کاهش خشونت‌های اجتماعی»، دفتر اموراجتماعی و فرهنگی استانداری چهار محال و بختیاری.
علاقبندراد، جواد؛ دشتی، بهنوش و مرادی، مازیار (1385). «مواجهه با خشونت در نوجوانان عوامل شناختی رفتاری و انعطاف‌پذیری»، تازه‌های علوم شناختی 5(2): 26-36.
علمی، محمود و تیغ‌زن، خدیجه (1387). «تعیین میزان شیوع خشونت و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن در بین دانش‌آموزان و دبیرستان‌های دخترانه و پسرانه عجب‌شیر»، مطالعات جامعهشناسی،1(1): 25-46.
گل‌پرور، محسن (1389). «بررسی نقش اخلاق تحصیلی، عدالت آموزشی در رفتارهای مدنی-تحصیلی دانشجویان»، اندیشه‌های تازه علوم تربیتی. 4 (5)، 25-41.
قریشی‌خوراسگانی، مریم، نظرزاده زارع، محسن و بهرامی، بهنوش (1400). «نبررسی وضعیت عدالت آموزشی در مدارس دولتی تهران». مدیریت مدرسه، 9(1): 262-288.
گلمکانی، پروین (1392). «تبیین جامعه‌شناختی ادراک عدالت آموزشی در بین دانشجویان»، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
ﻟﻮاﺳﺎﻧﻲ، ﻣﺴﻌﻮد، ﻳوسلیانی، علی و کرمی، مرضیه (1387). «ﻓﺮاواﻧﻲ و ﻋﻠﻞ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﺧﺸﻮﻧﺖ‌آﻣﻴﺰ در ﻣـﺪارس دوره راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻟﺮﺳﺘﺎن»، روانشناسی و علوم تربیتی، 2: 77-100.
محمدی، حکمت (1385). «بررسی عوامل مؤثر بر پرخاشگری دانش‌آموزان پسر دوره آموزش متوسطه استان اردبیل»، وزارت آموزش و پرورش، شورای تحقیقات سازمان آموزش و پرورش.
محمدی، محمد و دهقان، حسین (1383). «آموزش و پرورش و گفتمان‌های نوین»، تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.
مرزوقی، رحمت الله و حیدری، معصومه و حیدری، الهام (1391). «بررسی رابطه عدالت آموزشی با فرسودگی تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی»،  گام‌های توسعه در آموزش پزشکی، 10(3): 210-216
مهاﺑﺎدی، ﺳﻴﺎﻣﻚ (1387). «بررﺳﻲ راﺑﻄﻪ ﻛﮋرﻓﺘﺎری  اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ داﻧـﺶ‌ آﻣـﻮزان دوره ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ آﻣﻮزﺷﮕﺎﻫﻲ، وزارت آﻣﻮزش و ﭘﺮورش»، ﺷﻮرای ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اداره ﻛﻞ آﻣﻮزش و ﭘﺮورش اﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان.
نجفی‌ابرندآبادی، علی‌حسین (1379). «دوران گذر خشونت و امنیت عمومی»، امنیت، 11و 12: 9-18.
نوابی‌نژاد، شکوه (1387). رفتارهای نابهنجار کودکان و راه‌های پیشگیری و درمان، تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
نیازی، محسن و عشایری، طاها (1396)، «تحلیل وضعیت قتل در استان مرکزی»، تحلیل مسایل اجتماعی کشور، مقالات استان مرکزی، شورای اجتماعی وزارت کشور و دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
وزارت کشور (1383)، روند تغییرات آسیب‌های اجتماعی، مجله کاوش، شماره 3،
وزارت کشور (1392)، پیمایش آسیب‌های اجتماعی کشور، دفتر امور اجتماعی، پایگاه داده‌های اجتماعی.
Bessant, Judith, Hil, Richard, Watt, Rob, and Webber, Ruth, (1999). Thinkinj the Problem of Youth Violence and Families, Australian Institute of Criminology.
Brich, S. H. And Ladd G. W (1997). The Teacher-Child Relationship and Children's Early School Adjustment, Journal of School Psychology, 4(12), 45-55. https://doi.org/10.1016/S0022-4405(96)00029-5
Cezar Es, Marziale MHP. (2006) Occupational Violence Problems in an Emergency Hospital in Londrina, Parana, Brazil. Cadernos de Saude Publica. 22(1): 217-21.
Collins, S. (2003). Filling Educational Gaps with Online Learning: An Educationally, Economically Sound Solution. Technological Horizons in Education, 30(6), 42-43.
Eniola, M. S. (2007). The Influence of Emotional Intelligence and Self-Regulation Strategies on Remediation of Aggressive Behaviours in Adolescent with Visual Impairment. Studies on Ethno-Medicin, 1(1): 71-77.
Hofmann, S. G. (2010). The Affective Style Questionnaire: Development and Psychometric Properties. Journal of Psychopathol Behavior Assessment, 32, 255–263. https://doi.org/10.1007/s10862-009-9142-4
Kliewer, W., Lepore, S.J., Oskin, D. & Johnson, P.D. (1998). The Role of Social and Cognitive Precesses in Children`S Adjustment to Community Violence. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 66, 199-209. https://doi.org/10.1037/0022-006X.66.1.199
Kul, Chanya, Ngang, Tang (2015). Decresing Student Ciolence in School by Mediator: A Case Study. Protectia-Social and Behavior Science, 190, 77-81.
Little Judith Warren, Bartlett, Lora (2010). The Teacher Workforce and Problems of Educational Eqity. Review of Research in Education. 34, 285-328. https://doi.org/10.3102/0091732X09356099
Lopez, Patricia Baquedan, Alexander, Rebecca Anne (2013). Equity Issues in Parental and Community Innovement Inschools. Review Resrach in Education. 37(1), 149-182. https://doi.org/10.3102/0091732x12459718
Lynch, Katheen. Baker, John (2005). Equality in Education: An Equality of Condition Perspective. Theory and Reseach in Education. 2(3), 131-164. https://doi.org/10.1177/1477878505053298
Margaret Cahalan, Laura W. Perna, Mika Yamashita, Ramon Ruiz, & Khadish O. Franklin (2017). Indicators of Higher Education Equity in the United States: 2017 Trend Report.
Mccabe, D.L., Trevino, L.K. & Butterfield, K. D. (2001). Cheating in Academic Institutions: A Decade of Research. Ethics & Behavior, 11(3), 219-232. https://doi.org/10.1207/S15327019EB1103_2
Megargee, E. and Hokanson, J. (1970). The Dynamics Aggression. Individual, Group and International Analysis, Hariper & Row.
Sheldon, G. W. (2000). The Search for Quality and Equality. In: A. R. Welch and E. R. Beauchamp (Eds.), Third World Education: Quality and Equality. Routledge.
Stonet. Jahawar, I. & Kisamore, J. (2009). Using the Theory of Planned Behavior and Cheating Justifications to Predict Academic Misconduct. Career Development International, 14(3), 221-241. https://doi.org/10.1108/13620430910966415