نقش اعتماد اجتماعی در انگیزه مشارکت سیاسی جوانان شهر یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد جامعه‌شناسی انقلاب اسلامی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

2 دانشیار گروه علوم سیاسی و مطالعات انقلاب اسلامی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

10.22034/jscc.2023.19395.1055

چکیده

زمینه و هدف: اعتماد اجتماعی و مشارکت سیاسی، عوامل اساسی برای حفظ انسجام اجتماعی و ارتقاء مطلوبیت تغییرات اجتماعی هستند، زیرا مشارکت مدنی و حرکت‌های جمعی را تقویت می‌کنند. این پژوهش به بررسی نقش اعتماد اجتماعی جوانان شهر یزد بر انگیزه آن‌ها برای مشارکت سیاسی پرداخته است. چارچوب نظری تحقیق براساس نظریات پل‌لازارسفلند، هابرماس، اینگلهارت، کلمن و لیپست است.
 
روش و داده‌ها: روش پژوهش از نوع پیمایشی بوده و داده‌ها از طریق پرسشنامه (براساس فرمول کوکران 400 نفر) جمع‌آوری شدند. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مردان و زنان 18 تا 35 ساله می‌باشد که در زمان پژوهش و طی پنج سال گذشته در شهر یزد سکونت داشته و حداقل یک‌بار فرصت شرکت در انتخابات را داشته‌اند.
 
یافته‌ها: از میان انواع اعتماد (اعتماد بین‌شخصی، تعمیم‌یافته، اعتماد به کنشگران سیاسی، نظام سیاسی، نهادهای سیاسی، نهادهای آموزشی، نهادهای خدماتی، نهادهای اقتصادی و نهادهای مذهبی) فقط میانگین گویه‌های مربوط به اعتماد بین شخصی و نهادهای آموزشی متوسط به بالا بود. همچنین گویه‌های مربوط به انواع مشارکت سیاسی (مشارکت سیاسی انتخاباتی آینده، گذشته، غیرانتخاباتی و منفی) فقط مشارکت سیاسی انتخاباتی گذشته متوسط به بالا بود. همچنین یافته‌های تحقیق نشان داد که بین متغیرهای مستقل با میزان مشارکت سیاسی رابطه معنادار وجود دارد.
 
بحث و نتیجه‌گیری: به‌طور‌کلی نتایج این پژوهش نشان داد که بیشترین و کمترین عامل تأثیرگذار بر مشارکت سیاسی مربوط به متغیرهای اعتماد به نظام سیاسی و تحصیلات می‌باشد.
 
پیام اصلی: از ‌آن‌جایی‌که رابطه بین مشارکت ‌سیاسی با اعتماد اجتماعی مثبت معنادار می‌باشد، می‌توان عنوان نمود عواملی که منجر به افزایش انواع اعتماد در جامعه می‌شوند، زمینه افزایش مشارکت سیاسی را به همراه خواهند داشت. 
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Social Trust in the Motivation for Political Participation: A Study among the Youth of Yazd City, Iran

نویسندگان [English]

  • Fahime Sadeghi-Sarcheshme 1
  • Ali Morshedizad 2
1 Master's Student in Islamic Revolution Sociology, Shahed University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Political Science and Islamic Revolution Studies, Shahed University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Background and Aim: Social trust and political participation are key factors for enhancing social cohesion and promoting the desirability of social changes, as they facilitate civic participation and collective action. This research explores the impact of social trust on the political participation of young people in Yazd city, Iran. The theoretical framework of the research is based on the theories of Paul Elzarsfland, Habermas, Inglehart, Coleman and Lipset.
 
Methods and Data: This research uses a survey method to collect data from 400 young people in Yazd city, Iran. The research conducted among men and women aged 18 to 35 who have lived in Yazd city for at least five years and have participated in the elections at least once.
 
Findings: The research measures trust in different domains including interpersonal relationships, political actors and institutions, educational institutions, service institutions, economic institutions, and religious institutions. The research finds that only interpersonal trust and trust in educational institutions are moderately to highly correlated with political participation. The study also finds that only past electoral participation is moderately to high among the respondents. Our analysis reveals a significant relationship between the independent variables (types of trust) and the dependent variable (level of political participation).
 
Conclusion: The research reveals that trust in the political system is the most important factor that influences political participation, while education is the least important factor. This results suggests that trust in the political system is a key determinant of political engagement among young people.
 
Key Message: This research demonstrates that political participation and social trust are positively related. This means that any factor that increases trust in society will also increase political participation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political participation
  • Social trust
  • Motivation
  • Youth
  • Elections

مراجع

امام‌جمعه زاده، سید جواد؛ محموداوغلی، رضا و عیسی نژاد، امید (1389). بررسی میزان دینداری و مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه اصفهان، پژوهشنامه علوم سیاسی. 6(1): 7 تا 34.
اینگلهارت، رونالد (1382). تحول فرهنگی در جامعه پیـشرفته صـنعتی، (ترجمـه مـریم وتـر)، تهران: کویر.
بابازاده بائی، علی. (1389). بررسی تأثیر اعتماد اجتماعی بر مشارکت سیاسی، مطالعه موردی افراد 20 سال و بالاتر شهر بابل. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد دانشگاه مازندران.
باقری، معصومه؛ شجاعی، حسن و کیانی، سارا (1400). فراتحلیل مطالعات سرمایه اجتماعی با مشارکت سیاسی در ایران پس از انقلاب اسلامی ایران. پژوهش‌های اجتماعی اسلامی. 27(1)، 172-141.
بصیری، محمدعلی و شادی‌وند، داریوش (1380). رفتار انتخاباتی در جوامع مبتنـی بـر فرهنـگ عشیره‌ای: مطالعه موردی حوزه انتخابیه دهلران. اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی. 167و168: 197-190.
حیدری، آرمان، محمدی، اسفندیار و باقری، شهلا (1396). بررسی رابطه اعتماد نهادی با گونه‌های مشارکت سیاسی (مورد مطالعه شهروندان بالای 18 سال ساکن شهر شیراز. راهبرد اجتماعی فرهنگی. 6(2)، 141-172.
خواجه‌سروی، غلامرضا؛ خرمشاد، محمدباقر؛ رهبر، عباسعلی و محمودی رجا، سیدذکریا (1400). بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی شهروندان؛ مورد مطالعه: مشارکت قوم ترکمن در انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری. پژوهش‌های راهبردی سیاست، 10(37)، 73-112.
خوش فر، غلامرضا (1387). تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت سیاسـی مطالعه موردی استان گلستان، پایان نامه مقطع دکترای جامعه‌شناسی، تهران: دانـشگاه علامه طباطبایی.
رئیسی، سیما؛ تفضلی، حسین؛ توحیدفام، محمد و طاهری، احمدرضا (1399). موانع نهادی مشارکت سیاسی زنان منطقه بلوچستان. زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان). 18 (2): 313-334.
زتومکا، پیوتر (1387). اعتماد: نظریه جامعه‌شناختی، (ترجمه غلامرضا غفاری)، تهران: نشر و پژوهش شیرازه.
ساروخانی، باقر (1370). دایرة المعارف علوم اجتماعی، تهران: موسسه کیهان.
ساکی، امیر (1399). بررسی نقش شبکه استانی آفتاب در مشارکت سیاسی مردم استان مرکزی (شهر اراک). مطالعات رسانه‌ای، 15(51): 59-76 .
سفیری، خدیجه، و صادقی مریم (1388). مشارکت اجتماعی دانشجویان دختر دانشکده‌های علوم اجتماعی دانشگاه‌های شهر تهران و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن. جامعه‌شناسی کاربردی. 20 (2): 34-1.
شارع پور، محمود (1385). سرمایه اجتماعی: مفهوم سازی، سـنجش و دلالت‌های سیاست‌گذاری، ساری: انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مازندران.
صالح آبادی، ابراهیم (1399). تحصیلات، فرهنگ سیاسی و مشارکت انتخاباتی. جامعه‌شناسی کاربردی. 31 (1): 65-90.
علی پور، پروین؛ زاهدی، محمد جواد و شیانی ملیحه (1388). اعتماد و مشارکت: بررسی رابطه بین اعتماد و مشارکت اجتماعی در شهر تهران. جامعه‌شناسی ایران، 10(2)، 109-135.
قادرزاده، امید؛ شریفی، فاطمه و حسن خانی الناز (1398). مشارکت سیاسی و عوامل مرتبط با آن: مطالعه پیمایشی دانشجویان دانشگاه کردستان. مطالعات توسعه اجتماعی–فرهنگی، 7 (4)، 93-129.
کشاورزی سعید، و عربی، علی (1399). ایرانیان و مشارکت سیاسی: فراتحلیل انتقادی مطالعات انجام شده در زمینه مشارکت سیاسی در ایران. مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی (مطالعات راهبردی جهانی شدن).10(35): 276 تا 297.
کلمن، جیمز (1377). بنیادهای نظریة اجتماعی، (ترجمة منوچهر صبوری)، تهران: نشر نی.
لبیبی، مهدی؛ خوش فر غلامرضا؛ باقری جلودار، مصطفی و میرزاخانی شهربانو (1397). اعتماد اجتماعی و مشارکت سیاسی در شهروندان شهر گرگان. رفاه اجتماعی، ۱۸ (۷۰) :۲۳۹-209.
مجدی نسب، محمد اسلام (1393). مشارکت سیاسی چگونگی و چرایی. تهران: جامعه‌شناسان.
مجدی، علی اکبر (1383). پاسخ‌گویی و نقش آن در تقویت اعتماد اجتماعی. فصلنامه اندیشه. 49(5): 312 - 313.
مسعودنیا، حسین؛ رهبرقاضی، محمودرضا؛ مهرابی کوشکی، راضیه و پوررنجبر، مهدیه (1395). بررسی تأثیر اعتماد اجتماعی بر شیوه‌های مختلف مشارکت سیاسی.  مسائل اجتماعی ایران. 5(2)، 94-77
نیازی، محسن؛ حسن‌زاده، زهرا؛ تورنجی پور، فاطمه و سخایی، ایوب (1399). مطالعات رابطه بین دین‌داری و مشارکت سیاسی شهروندان در ایران در دهه 1394-1384. مجلس و راهبرد. 27(102): 213-239.
Ahmad, T., Alvi, A., and Ittefaq, M. (2019). "The Use of Social Media on Political Participation among University Students: An Analysis of Survey Results from Rural Pakistan". SAGE Open, 9(3). https://doi.org/10.1177/2158244019864484
Almond, G. (1995). The Civic Culture. Boston: Little brown company.              
Gukova, R., Nechaev, D., Polovneva, L., Krivets, A., Berdnik, E., and Gukov, D. (2019). "Youth Political Participation in Russia Influence of Voluntary Associations". International Journal of Innovative Technology and Exploring Engineering 8(3): 13-23. https://DOI:10.35940/ijitee.I3004.0789S319 
Rose, R. (1999). Getting things done in an anti-modern society: social capital Networks in Russia. In: Dasgupta, P & Serageldin, I, (ed.s), Social Capital: A Multifaceted Perspective, (pp: 147-171), Washington, D.C.: World Bank. https://documents1.worldbank.org/curated/en/663341468174869302/pdf/multi-page.pdf
Orfan, S. N. (2021). "Political participation of Afghan Youths on Facebook: A case study of Northeastern Afghanista". Cogent Social Sciences, 7(1): 1-10. https://doi.org/10.1080/23311886.2020.1857916.
تداوم و تغییر اجتماعی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 07 آذر 1402

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار