مردم‌نگاری انتقادی: یک ارزیابی نظری

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

3 استاد گروه جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

4 استادیارگروه مددکاری و سیاستگذاری اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

10.22034/jscc.2023.19667.1065

چکیده

زمینه و هدف: تحقیق و گفتگو پیرامون انسان همواره در طول تاریخ محل بحث و مناقشه بوده است. علوم اجتماعی در این میان مسئولیت مطالعه و بررسی رفتارها و کنش‌های تغییرپذیر انسانی را عهده‌دار بوده است. به دلیل قابلیت کنشگری خلاقانه انسان در کنار فعالیت‌های عقلانی وی، حصول شناخت کامل در این حوزه بسیار مورد تردید قرار می‌گیرد. از جانب دیگر، علوم اجتماعی نیز به نوبة خود محدودیت‌ها و اریب‌هایی در ذات خود نهفته دارد که مربوط به نقش محقق در تحقیق است. به همین دلیل اندیشمندان زیادی به این روند انتقاد کردند و سعی نمودند انواع متفاوتی از روش‌های تحقیق در علوم‌اجتماعی را ابداع نمایند. در این مسیر، مردم‌نگاری انتقادی از جمله کارآمدترین و جدیدترین روش‌های موجود در علوم اجتماعی به شمار می‌رود. در این مقاله سعی می‌شود بنیان‌های هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی و روش‌شناختی این روش بررسی شود.
 
روش و داده‌ها: روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع مطالعه اسنادی است.
 
یافته‌ها: مردم‌نگاری انتقادی و به‌خصوص روش ویژه کارسپیکن، فرصتی را برای به‌کارگیری طیف وسیعی از روش‌های جمع‌آوری داده‌ها، از عکاسی و رسانه‌های ترکیبی گرفته تا روش‌های تحلیل گفتمان ارائه می‌دهد. این بدان معناست که نه تنها محقق می‌تواند روش‌هایی را که ترجیح می‌دهد انتخاب کند، بلکه ممکن است رویکردی باشد که به احتمال زیاد بینش‌های جدید و جالبی را ایجاد می‌کند و می‌تواند به‌طور متفاوت برای پروژه‌های مختلف به‌کار گرفته شود.
 
بحث و نتیجه‌گیری: با کاربرد روش مردم‌نگاری انتقادی، محقق علوم اجتماعی سعی می‌کند بین پارادایم‌های غالب حرکت کند و از توانایی آنها با بندزنی‌های پراگماتیستی، از رویه‌های اتیک و امیک استفاده کند و در نهایت به فهم و بینش جامعه‌شناختی بیفزاید که البته این بینش سراسر انتقادی است.
 
پیام اصلی: کارسپیکن در روش مردم‌نگاری انتقادی خود با گره‌زنی‌های پارادایمیک، روشی جدید خلق می‌کند که سراسر انتقادی است. این روش فرصتی را برای به کارگیری طیف وسیعی از روش‌های جمع‌آوری داده‌ها، از عکاسی و رسانه‌های ترکیبی گرفته تا روش‌های تحلیل گفتمان ارائه می‌دهد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Critical Ethnography: A Theoretical Assessment

نویسندگان [English]

  • Alireza Zarei Mahmoudabadi 1
  • Ali Ruhani 2
  • Seyed Alireza Afshani 3
  • Seyed Mohsen Mousavi 4
1 Ph.D. in Sociology, Faculty of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran;
2 Associate Professor, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran
3 Professor, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran
4 Assistant Professor, Department of Social Work and Social Policy, Faculty of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran
چکیده [English]

Background and Aim: Research and discussion on human bahavoir and attitudes has always been the subject of debate throughout history. The social sciences undertake the study and analsis of the ever-changing nature of human behaviors and actions. Due to the human's creative agency alongside their rationality, attaining a comprehensive understanding in this domain is often met with skepticism. Moreover, the social sciences also have inherent limitations and uncertainties, particularly concerning the researcher's role within the rsearch process. Consequently, many scholars have criticized prevailing methodologies, prompting the development of diverse research techniques within the social sciences. Among these, critical ethnography emerges as a particularly potent and innovative method. This article attempts to examine the ontological, epistemological, and methodological foundations of critical ethnography.
 
Methods and Data:  This study employs a documentary research methodology.
 
Findings: Critical ethnography, with its distinctive technique of participant observation, opens avenues for a broad spectrum of data collection methods, ranging from photography and mixed media to discourse analysis. This flexibility allows researchers to select methods that align with their preferences and project needs, fostering the potential for new and intresting insights.
 
Conclusion: The application of critical ethnography enables researchers in the social sciences to maneuver among dominant paradigms and leverage their capabilities through pragmatist insights, utilizing ethical and emic approaches, thereby enhancing sociological understanding and insight, which, of course, is entirely critical in nature.
 
Key Message: In his critical ethnography framework, Carspecken introduces a new approach characterized by paradigmatic interweaving that is entirely critical. This approach provides an opportunity to utilize a wide range of data collection techniques, from photography and mixed media to various discourse analysis methods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Critical ethnography
  • Carspecken
  • Ontology
  • Epistemology
  • Methodology

مراجع

گرگی، عباس؛ گودرزی، سعید. (1397). «درآمدی بر بنیان‌های فلسفی و روش‌شناختی مردم‌نگاری انتقادی با تأکید بر مردم‌نگاری انتقادی کارسپیکن»، جامعه‌شناسی ایران، 19(4): 172-139.
Agar, M. H. (1996). The professional stranger: An informal introduction to ethnography (2nd ed.). Academic Press.
Alston, W. P. (1956). Pragmatism and the theory of signs in Peirce. Philosophy and Phenomenological Research, 17(1), 79–88. https://doi.org/10.2307/2104689
Carspecken, P. F. (1991). Community schooling and the nature of power: The battle for croxteth comprehensive. Routledge.
Carspecken, P. F. (1999). There is no such thing as ‘critical ethnography. In A. Massey & G. Walford (Eds.), Studies in educational ethnography (Vol. 2). JAI Press.
Carspecken, P. F. (2001). Critical ethnographies from Houston: Distinctive features and directions. In G. F. Walford (Ed.), Critical ethnography and education. Elsevier Science.
Carspecken, P. F. (2004). Quality, quantity and the human sciences: The qualitative research movement and its implicit philosophical and methodological issues. Fourth Annual Interdisciplinary Conference on Qualitative Research, University of Michigan, USA.
Carspecken, P., Francis, & Dennis, L. (2012). Basic Concepts in Critical Methodological Theory: Action, Structure and System within a Communicative Pragmatics Framework” in Qualitative Resarch: A Reader in Philosophy, Core Concepts and Practice. Peter Lang Publishing, Inc.
Carspecken, Phil Francis. (1996). Critical ethnography in educational research: A theoretical and practical guide. Routledge.
Denzin, N. K. (2001). Interpretive Interactionism (2nd ed.). SAGE Publications.
Denzin, N. K. (2011). The Sage handbook of qualitative research (4th ed.). Sage Publications.
Dewey, J. (1929). Experience and Nature. La Salle, IL: Open Court.
Fine, M. (1994). Distance and other stances: Negotiations of power inside feminist research in. In A. Gitlin (Ed.), Power and Methods (pp. 13–55). Routledge.
Fortune, S. (2010) A Critical Ethnography of Pupil Resistance to Authority: How Pupil and Teacher Identities Create Spaces of Resistance in the Contemporary School. Masters thesis, Durham University. http://etheses.dur.ac.uk/548/
Giddens, A. (1979). Central problems in social theory: Action, structure and contradictions in social analysis. Macmillan.
Hairon, S. (2008). A Critical Ethnography of Teacher Development and Change in a Collaborative Group Setting to Improve Practice. Ph.D. Thesis, University of Bath. Department of Education.
Hardcastle, M.-A., Usher, K., & Holmes, C. (2006). Carspeckens Five-Stage Critical Qualitative Research Method: anAn Application to Nursing Research. Qualitative Health Research, 16, 151–161. https://doi.org/10.1177/1049732305283998
Harrowing, J. N., Mill, J., Spiers, J., Kulig, J., & Kipp, W. (2010). Critical ethnography, cultural safety, and international nursing research. International Journal of Qualitative Methods, 9(3), 240–251. https://doi.org/10.1177/160940691000900301
Jordans, S., & Yeomans, D. (1995). Critical ethnography: Problems in contemporary theory and practice. British Journal of Sociology of Education, 16(3), 389–408. https://doi.org/10.1080/0142569950160307
Lee, S., & Usher, K. (2007). Carspeckens Critical Approach as a Way to Explore Nursing Leadership Issues. Qualitative Health Research, 17(7), 994–999. https://doi.org/10.1177/1049732307306925
Marcus, G. E. (1995). Ethnography in/of the world system: The emergence of multi-sited ethnography. Annual Review of Anthropology, 24(1), 95–117. https://doi.org/10.1146/annurev.an.24.100195.000523
Noblit, G. W., Flores, S. Y., & Murillo, E. G. (2004). Postcritical ethnography: Reinscribing critique. Hampton Press.
Quantz, R. A. (1992). On critical ethnography (with some postmodern considerations). In: M. D. LeCompte, W. L. Millroy, & J. Preissle (Eds.), The handbook of qualitative research in education (pp. 53-92). New York: Academic
Schmidt, C. (2008). Henri Lefebvre Theory of the production of space: Towards a
three-dimensional dialectic, in Goonewardena K., Kipfer S., Milgrom R., Schmid C. (Eds.). Space, difference, everyday life: Reading Henri Lefebvre. London: Routledge.
Smyth, W., & Holmes, C. (2005). Using Carspecken’s critical ethnography in nursing research. Contemporary Nurse, 19(1–2), 65–74. https://doi.org/10.5172/conu.19.1-2.65
Taylor, C., & Pippin, B. R. (1979). Hegel and modern society. Cambridge University Press.
Thomas, J. (1993). Doing critical ethnography. SAGE Publications.
Waks, L. J. (1998). Experimentalism and the flow of experience. Educational Theory, 48(1), 1–19. https://doi.org/10.1111/j.1741-5446.1998.00001.x
Willis, P. (1977). Learning to Labour: how working-class kids get working-class jobs. Saxon House.
تداوم و تغییر اجتماعی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 26 اسفند 1402

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار