هویت دینی دختران نوجوان شهر کرمان و عوامل اجتماعی مرتبط با آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جامعه شناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

2 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

چکیده

زمینه و هدف: در عصر جهانی‌شدن، هویت دینی در ابعاد مختلف شناختی، احساسی و تجربی با چالش‌ها و تحولاتی روبه‌رو شده است. به همین روش، دختران در جهان امروز مدام به بازاندیشی در هویت دینی خود می‌پردازند و در این بازاندیشی، منابع مختلف اجتماعی نقش‌آفرینی می‌کنند. بر این اساس، پژوهش حاضر به بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با هویت دینی دختران نوجوان شهر کرمان می‌پردازد.
 
روش و داده‌‌ها: از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه استاندارد جهت جمع‌آوری داده‌‌ها استفاده شد و تعداد 390 نفر از جامعة آماری دختران نوجوان شهر کرمان با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند.
 
یافته‌‌ها: نتایج بیانگر رابطه مثبت و معنی‌دار بین متغیر‌های مستقل استفاده از رسانة داخلی، سبک زندگی علمی، سبک زندگی هنری، حمایت مشورتی، سبک زندگی ورزشی و سرمایة اجتماعی با متغیر وابسته پایبندی به هویت دینی دختران نوجوان است. همچنین، رابطة منفی و معنی‌داری بین استفاده از رسانه خارجی، سبک زندگی اینترنتی، شبکه مجازی، فراغت جدید و سرمایه فرهنگی با پایبندی به هویت دینی دختران نوجوان وجود دارد.
 
بحث و نتیجه‌گیری: مدل رگرسیونی به‌ترتیب با شش متغیر رسانة خارجی، سبک زندگی علمی، سرمایة فرهنگی، سبک زندگی هنری، سبک زندگی اینترنتی و سرمایة اجتماعی، توانسته ‌است 32 درصد از تغییرات متغیر پایبندی به هویت دینی در دختران را تبیین کند. بنابراین، سبک زندگی جدید، سرمایة اجتماعی و سرمایة فرهنگی در ایجاد هویت دینی دختران نوجوان نقش به‌سزایی دارند.
 
پیام اصلی: در جامعة معاصر، هویت دینی دختران نوجوان محصول شبکه روابط اجتماعی، فضای رسانه‌‌ای و سبک‌های زندگی مدرن است. از آنجایی‌که پایه‌های اساسی شکل‌گیری هویت از سنین پایین به خصوص نوجوانی شروع می‌شود، رویکرد جذب اجتماع‌محور همراه با فرهنگ‌سازی در گروه‌های نخستین و تقویت برنامه‌های فرهنگی و رسانه‌ای جهت مدیریت تغییرات اجتناب‌ناپذیر اجتماعی مفید می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Religious Identity of Adolescent Girls and Its Social Determinants in Kerman City, Iran

نویسندگان [English]

  • Elham Shirdel 1
  • Fateme Hami Kargar 2
1 Assistant Professor, Department of Social Sciences, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran
2 Ph.D. Candidate in Sociology, Faculty of Law and Humanities, Kashan University, Kashan, Iran
چکیده [English]

Background and Aim: In the era of globalization, religious identity has faced challenges and developments in various cognitive, emotional and experimental dimensions. Girls in today's world are constantly rethinking their religious identity, and various social sources play a role in this rethinking. Thus, the present research examines the social factors influencing the religious identity of teenage girls in Kerman city.
 
Methods and Data: In this research, the survey method and standard questionnaire tools were used to collect data. 390 people from the statistical population of teenage girls in Kerman were selected by multi-stage random sampling.
 
Findings: The results show a positive and significant relationship between the independent variables (domestic media, scientific lifestyle, artistic lifestyle, advisory support, sports lifestyle, and social capital) and the dependent variable (adherence to the religious identity of adolescent girls). There is also a significant negative relationship between the use of foreign media, Internet lifestyle, new leisure types, virtual network, and cultural capital and adherence to the religious identity of adolescent girls.
 
Conclusion: The regression model with six variables of the foreign media, scientific lifestyle, cultural capital, artistic lifestyle, Internet lifestyle, and social capital, respectively, explained 32% of the variable of adherence to religious identity in girls. Finally, it can be said that a new lifestyle, social capital, and cultural capital play an important role in adhering to the sacred character of adolescent girls.
 
Key Message: In contemporary society, the religious identity of teenage girls is a product of the network of social relations, media space, and modern lifestyles. Since the basic foundations of identity formation start from a lower age, especially adolescence, the approach of community-oriented recruitment along with cultivation in the first groups and strengthening cultural and media programs to manage inevitable social changes is useful.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social capital
  • Culture
  • Lifestyle
  • Adolescent girls
  • Religious identity

مراجع

احمدی، سیروس؛ میرفردی، اصغر؛ ابتکاری، محمد حسین (1393). بررسی رابطة هویت دینی و سرمایة اجتماعی (مورد مطالعه: شهر یاسوج)، جامعه‌شناسی کاربردی، 25(4): 1-16.
تاجیک اسماعیلی، عزیز‌اله؛ تاجیک‌اسماعیلی، سمیه (1394). نگرش به جهانی‌شدن و هویت دینی دانشجویان. مطالعات رسانه‌ای، 10(28): 37-43.
خواجه‌نورى، بیژن؛ مقدس، على‌اصغر (1384). جهانى‌شدن و سرمایه اجتماعى زنان: بررسى موردى در دو شهر شیراز و استهبان. مطالعات زنان،3(7): 5-32.
رستگار، یاسر؛ ربانی، علی (1392). تحلیلی بر وضعیت هویت ملّی و ابعاد ششگانه آن در بین شهروندان شهر اصفهان. جامعه‌شناسی کاربردی، 24(2): 1-20.
رفعت‌جاه، مریم؛ روح افزا، فائزه (1391). مطالعه عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثّر بر نگرش به هویت دینی زن مسلمان. مسائل اجتماعی ایران، 3(2): 61-92.
رفعت‌جاه، مریم؛ وفادار، زینب (1393). سبک زندگی و نسبت آن با هویت دینی. مطالعات توسعه اجتماعی – فرهنگی. 3(2): 113-137.
سفیری، خدیجه؛ کمالی، افسانه؛ مصلح؛ نرجس خاتون (1393). بررسی رابطة‌ سرمایه اجتماعی خانواده و مشارکت دینی با هویت دینی نوجوانان. مجله جامعه‌شناسی ایران، 15(3): 162-198.
سفیری، خدیجه؛ غفوری، معصومه (1388). بررسی هویت دینی و ملّی جوانان شهر تهران با تأکید بر تأثیر خانواده. پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، 2: 1-27.
فاضلی، محمّد (1382). مصرف و سبک زندگی، تهران: انتشارات صبح صادق.
قادرزاده، امید (1393). آموزش و پرورش و هویت دینی و ملّی (مطالعه پیمایشی دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر بانه). مطالعات ملی، 15(3 (59)):81-106.
قنبری‌برزیان، علی؛ همتی، رضا (1394). هویت دینی در جامعة ایرانی: مرور نظام‌مند مطالعات انجام شده (1380-1392). جامعه‌شناسی کاربردی، 26(3): 117-138.
قیاسی، رضا؛ آهی، پرویز؛ برخوردار، شهرزاد؛ هادی‌پور، بهزاد (1398). بررسی جامعه‌شناختی رابطه هویت دینی و سبک زندگی (مورد مطالعه زنان و دختران شهرکرمان). پژوهش‌های انتظامی - اجتماعی زنان و خانواده، 7(1): 62-80.
کاظمیان، مهرداد؛ اشتیاقی، معصومه؛ علیزاده، توحید؛ ریاحی، محمّداسماعیل (1393). تلویزیون و هویت دینی (مطالعه‌ موردی: دانشجویان دانشگاه مازندران)، جامعه‌شناسی کاربردی، 25(2): 33-48.
گیدنز، آنتونی (1382). تجدّد و تشخص، جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، (ترجمة ناصر موفقیان)، تهران: نشر نی.
نصر، طاهره؛ مصلی‌نژاد، علی؛ امیری، عبدالرسول (1396). بررسی تأثیر نشانه‌های شهری بر ارتقای هویت اجتماعی جوانان (مطالعه موردی: ورودی شمالی شهر شیراز-دروازه قرآن). پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 8(31): 187-206.
وبلن، تورستین (1383). نظریه طبقه مرفه، (ترجمة فرهنگ ارشاد)، تهران: نشر نی.
Abdel-Fadil, M. (2019). The Politics of Affect: The Glue of Religious and Identity Conflicts in Social Media, Journal of Religion, Media and Digital Culture, 8(1), 11-34.
Abdelgawad, S.G., Zahra, S.A. (2020). Family Firms’ Religious Identity and Strategic Renewal. Bus Ethics, 163, 775–787.
Arweck, E. & Nesbitt, E. (2010). Young people's identity formation in mixed-faith families: continuity or discontinuity of religious traditions? Journal of Contemporary Religion, 25, 67-87.
Balkaya-Ince, M., Cheah, C. S. L., Kiang, L., & Tahseen, M. (2020). “Exploring daily mediating pathways of religious identity in the associations between maternal religious socialization and Muslim American adolescents’ civic engagement”. Developmental Psychology. 56(8): 1446-1457.
Birrell, S. (1981). Sport as Ritual: Interpretations from Durkheim to Goffman. Social Forces, 60: 354-76.
Bourdieu, P. (1984). The distinction, a social critique of the judgment of taste, Cambridge: Harvard University Press.
Ciftci, S., Nawaz, M.A. & Sydiq, T. (2016). Globalization, Contact, and Religious Identity: A Cross-National Analysis of Interreligious Favorability. Social Science Quarterly, 97: 271-292.
Davis, R. F. & Kiang, L. (2016). “Religious Identity, Religious Participation, and Psychological Well-Being in Asian American Adolescents”. Journal of Youth and Adolescence. 45(3): 532–546.
Duane, F., Alwin, F., Jacob, W., Edward T. & Paula A. Tufis. (2006). “Measuring Religious Identities in Survey.” Public Opinion Quarterly. 70(4): 530-564.
Erikson, E. H. (1968). Identity: Youth and Crisis. New York: Norton.
Fiske, J. (2011). Understanding Popular Culture, London and New York: Routledge.
Furlong, A. & Cartmel, F. (1997). Sociology and Social Change, Individualization and Risk in Late Modernity. USA: Open University.
Giddens, A. (1991). Modernity and Self-Identity. Self and Society in the Late Modern Age. Cambridge: Polity.
Graham, J. & Haidt, J. (2010). Beyond beliefs: Religions bind individuals into moral communities. Personality and Social Psychology Review, 14, 140-150.
Greeley, A. M. (1972). The Denominational Society. Glenville, IL: Aldine de Gruyter.
Greil, A. L., and L. D. (2007). Religion and Identity. In James A. Beckford and N. J. Demerath (eds), The SAGE Handbook of the Sociology of Religion, (pp: 549–565). London and Thousand Oaks, CA: SAGE Publications.
Hartmann, T. & Klimmt, C. (2006). Gender and Computer Games: Exploring Females’ Dislikes. Journal of Computer-Mediated Communication. 11(4):910-31.
Hogg, M.A., Abrams, D. (1988). Social identifications: A social psychology of intergroup relations and group processes. New York: Routledge.
Howard, Judith A. (2000). Social Psychology of Identities. Annual Review of Sociology, 26: 367-393.
King, V., Elder, G.H., Whitbeck, L.B. (1997). Religious involvement among rural youth: An ecological and life-course perspective. Journal of Research on Adolescence, 7, 431-456.
Kinnvall, C. (2004). Globalization and religious nationalism: Self, identity, and the search for ontological security. Political Psychology, 25, 741-767.
Kroger, J. (1997). Gender and Identity: The Intersection of Structure, Content, and Context. Sex Roles. 36:747–770. https://doi.org/10.1023/A:1025627206676.
Kuhn, M. H. and McPartland T. S. (1954). An Empirical Investigation of Self-Attitudes. American Sociological Review, 19: 68–76.
McAdams, D. P. (1997). The Case for Unity in the (Post) Modern Self: A Modest Proposal. pp. 46–78 in self and Identity: Fundamental Issues, edited by Richard D. Ashmore and Lee Jussim. New York: Oxford University Press.
McGuire, M. (1992). Religion: The Social Context (3rd edition). Belmont, CA: Wadsworth.
Moberg, M., Sjö, S., Kwaku, G., Ben-Willie, E. G., Habibe., Fernández, H., Rafael. C., Cardenas, S., Benya, F., & Javier Villacrez Jó, M. (2019). From Socialization to Self-socialization? Exploring the Role of Digital Media in the Religious Lives of Young Adults in Ghana, Turkey, and Peru. Religion. 49:2: 240-261.
Pargament, K. I. (2002). Is religion nothing but Explaining religion versus explaining religion away? Psychological Inquiry, 13, 239-244.
Sanders, J. M. (2002). Ethnic Boundaries and Identities in Plural Societies. American Review of Sociology, 28: 327–57.
Seul, J. R. (1999). Ours Is the Way of God”: Religion, Identity, and Intergroup Conflict. Journal of Peace Research, 36: 553–69.
Tajfel, H. (1972). Social categorization, In: Moscovici S, (ed), Introduction a la psychologie sociale. Paris: Larousse. pp. 30–37.
Hollway, W. (2010). Relationality: the intersubjective foundations of identity. In M. Wetherell, & C. T. Mohanty The SAGE handbook of identities (pp. 216-232). SAGE Publications Ltd, https://dx.doi.org/10.4135/9781446200889.n13
Yoon, S. & Lee, E., (2019). Social and Psychological Determinants of Value Co-creation Behavior for South Korean firms A Consumer-centric Perspective. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics. 31(1): 14–36.
Zine, J. (2001). Muslim Youth in Canadian Schools: Education and the Politics of Religious Identity. Anthropology & Education Quarterly, 32: 399-423.
 
تداوم و تغییر اجتماعی
دوره 1، شماره 2
آذر 1401
صفحه 383-398

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار